KUHUSU SISI

Nchini Tanzania shughuli za lishe zilianzishwa na Wizara ya Afya mnamo miaka ya 1950 kutokana na ripoti zilizoonyesha ongezeko la ukubwa wa vifo, ongezeko la magonjwa mbalimbali, tukio la njaa na uwepo wa vichocheo vingine ambavyo vilichangia ukuaji wa udumavu. Jitihada kubwa zilichukuliwa katika kupambana na kila hali kama vile kuzorota kwa hali kubwa ya afya katika idadi ya kundi la aina fulani la watu. Zaidi ya hayo mfumo wa ushirikiano wa sekta-mtambuka ilitumika na kupelekea maendeleo ya kuundwa kwa Kamati ya Ushauri ya Sekta-Mtambuka lengo lake kuu lilikuwa ni kutoa ushauri katika masuala mbalimbali ya lishe.

Baada ya uhuru, mchango mkubwa wa kisiasa katika masuala ya lishe, ulikuwa muhimu katika kuendeleza shughuli za lishe nchini. Mwaka 1963, Mhe. Rais Julius K. Nyerere alitangaza dhima ya Serikali katika kupambana na utapiamlo. Hii ilipelekea mwaka 1966, kuanzishwa kwa shule ya kwanza inayofundisha masuala ya lishe, shule hii ililenga kuwajengea uwezo wauguzi, maafisa ustawi wa kilimo, maafisa ustawi wa jamii na walimu. Azimio la Arusha lililopitishwa mwaka 1967 likaja kusisitiza mapambano dhidi ya udumavu kwa makundi maalumu katika ngazi zote. Hivyo Jitihada hizi zikapelekea idara mbalimbali kufanya shughuli za lishe, na ishara ya muingiliano wa kimajukumu ikaanza kuonekana.

Kwa mantiki hiyo, kazi nyingi za lishe zilikuwa zinafanyika bila ya kuwa na taasisi yenye mamlaka kisheria ya kuongoza na kusimamia masuala ya lishe. Hali hii ikapelekea kuibuliwa kwa wazo la kuanzisha Taasisi inayojitegemea ya Chakula na Lishe kwa ajili ya kuratibu shughuli zote za chakula na lishe, wazo ambalo liliungwa mkono na watu wengi nchini waliokuwa wanafanya shughuli za lishe. Hivyo ikaundwa timu chini ya usimamizi wa SIDA iliyopewa jukumu la kuunda muundo wa taasisi hiyo, timu hiyo ilimaliza kazi yake mwaka 1972 ambapo ilipendekeza sekta zaidi zihusishwe. Muundo huo ulipitishwa na kufanikisha kuunda Taasisi ya Chakula na Lishe Tanzania(TCLT) chini ya Sheria ya bunge Na. 24 ya mwaka 1973. Mwaka 1974 Taasisi ya Chakula na Lishe Tanzania ilizinduliwa rasmi chini ya Wizara ya Kilimo, baadae ikahamishiwa Ofisi ya Waziri Mkuu na kisha Wizara ya Afya.

Dira: Kuwa Kituo cha ubora cha kutoa uongozi wa kimkakati katika mapambano dhidi ya aina zote za utapiamlo nchini.

Dhamira: Kuratibu, kuongoza na kuchochea utekelezaji wa afua madhubuti za lishe kwa lengo la kuzuia na kudhibiti matatizo ya utapiamlo nchini Tanzania.

Maadili ya msingi:

  • Ubora
  • Timu Kazi
  • Kujitoa
  • Uwazi
  • Uaminifu
  • Uadilifu
  • Ubia

Majukumu ya Taasisi

·       Sheria namba 24 ya mwaka 1995 imeipa Taasisi majukumu makuu ya msingi ambayo ni pamoja na:-

·       (a) Kushauri Serikali, Mashule na Wadau mbalimbali kuhusu masuala ya chakula na lishe;

·       (b) Kuhamasisha wananchi kuhusu umuhimu wa chakula bora na athari za utapiamlo;

·       (c) Kuushawishi umma kutumia mbinu zinazoshauriwa na Taasisi katika kupambana na utapiamlo;

·       (d) Kutoa huduma na mafunzo katika masuala yote yanayohusiana na chakula na lishe kwenye Taasisi mbalimbali na jamii kwa ujumla;

·       (e) Kushiriki katika kuidhinisha vyeti vinavyotolewa katika fani ya chakula na lishe katika Jamhuri ya Muungano;

·       (f) Kushirikiana na Wizara na Ofisi za Mikoa na Halmashauri zinazoshughulikia mipango ya maendeleo ili kuhakikisha kwamba mipango ya kitaifa ya maendeleo inajumuisha malengo ya chakula na lishe;

·       (g) Kushirikiana na wazalishaji, watengenezaji na wagawaji wa chakula ili kuhakikisha kwamba chakula kinachouzwa nchini na kusafirishwa nchi za nje ni bora na salama;

·       (h) Kupanga na kuanzisha programu za chakula na lishe kwa manufaa ya Watanzania;

·       (i) Kutathmini na kufanya marekebisho ya programu za chakula na lishe;

·       (j) Kufanya utafiti unaohusiana na chakula na lishe; na

·       (k) Kutoa matokeo ya tafiti za Taasisi zinaohusu masuala ya chakula na lishe kwa Serikali na wananchi

·       Kutokana na majukumu hayo ni dhahiri kwamba Taasisi ina wajibu mkubwa kwenye masuala ya chakula na lishe, lengo likiwa ni kudhibiti na kutokomeza kabisa matatizo ya utapiamlo hapa nchini.

Maoni

Chapisha Maoni

Machapisho maarufu kutoka blogu hii

MATOKEO YA UTAFITI WA HALI YA LISHE YA WANAFUNZI SHULE YA MSINGI YATOLEWA

Picha
Taasisi ya Chakula na Lishe Tanzania kwa kushirikiana na Mpango wa Taifa wa Kudhibiti Malaria imetoa matokeo ya utafiti wa hali ya lishe ya wanafunzi wa Shule za Msingi uliofanyika mwaka 2021 na kuhusisha mikoa 26 ya Tanzania bara. Utafiti huo ulihusisha shule za umma 650 na wanafunzi 64,465 ulilenga kutathimi kiwango cha Maambukizi ya Malaria na Utapiamlo miongoni wa wanafunzi, ambapo katika viashiria vya lishe, utafiti huo umebaini wanafunzi waliopo katika shule za msingi bado wana changamoto nyingi za kilishe zinazowakabili. Akiwasilisha taarifa za utafiti huo kwa wadau mbalimbali wa lishe kutoka Idara za Serikali, Mashirika ya Kimataifa, wadau wa maendeleo, asasi za kiraia na wadau wengine, Afisa Lishe Mtafiti kutoka Taasisi ya Chakula na Lishe Tanzania Dkt.Geofrey Mchau, amesema wameweza kubaini wanafunzi wengi bado wana lishe duni, uzito uliopungua, uzito uliokithiri na upungufu wa damu kwa kiwango kikubwa. Dkt. Mchau amesema utafiti huo umebaini pia mazingira mengi yanayozun
Endelea Kusoma »

TFNC YAIBUKA MSHINDI WA JUMLA MAONESHO YA SIKU YA CHAKULA DUNIANI.

Picha
  TFNC YAIBUKA MSHINDI WA JUMLA MAONESHO YA SIKU YA CHAKULA DUNIANI 2020. Waziri wa Kilimo, Mhe. Japhet Hasunga (wa kwanza kushoto) akikabidhi zawadi ya mshindi wa jumla wa maonesho ya maadhimisho ya Siku ya Chakula Duniani kwa mwaka wa  2020 yaliyofanyika kitaifa mkoani Njombe kwa Bi Adeline Munuo kutoka  Taasisi ya Chakula na Lishe Tanzania, mara baada ya Taasisi hiyo kuibuka mshindi wa Jumla katika maonesho hayo yaliyofanyika katika Viwanja vya Lunyanyo mkoani humo. Afisa Lishe Mtafiti Mwandamizi kutoka Taasisi ya Chakula na Lishe Tanzania Adeline Munuo, akiwa pamoja na wafanyakazi wengine wa Taasisi hiyo, wakishangilia mara baada ya kupokea tuzo ya Ushindi wa jumla ya  Maonesho ya Maadhimisho ya Siku ya chakula Duniani kwa mwaka wa 2020 kutoka kwa Waziri wa kilimo Japhet Hasunga (Mwenye suti nyeusi), ambaye aliitimisha maadhimisho hayo, ambayo kitaifa yamefanyika mkoani Njombe. Afisa Lishe Mtafiti wa Taasisi ya Chakula na Lishe Tanzania Elizabeth Lyimo, akifurahi ushindi wa Taasi
Endelea Kusoma »

WANAFUNZI WANYWE MAZIWA SHULENI-UMMY MWALIMU.

Picha
  WANAFUNZI WANYWE MAZIWA SHULENI-UMMY MWALIMU. NA, TFNC DODOMA. Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto Ummy Mwalimu amesema atamwandikia barua Waziri wa Elimu, Sayansi na Teknolojia, Profesa Joyce Ndalichako kutoa pendekezo kuanzia Septemba Mosi Mwaka huu, Kila shule ya Msingi na Sekondari iwe na kibanda cha maziwa kwa ajili ya wanafunzi kupata lishe. Kauli hiyo aliitoa Jijini Dodoma wakati wa uzinduzi wa siku ya Lishe Kitaifa ambayo kwa mara ya kwanza maadhmisho ya siku hiyo yanafanyika nchini yakiratibiwa na Taasisi ya Chakula na Lishe Tanzania kwa kushirikiana na Wizara ya Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto pamoja na wadau wengine wa Lishe nchini. Waziri Ummy alisema kuanzisha vibanda vya maziwa shuleni hasa shule za kutwa, kutasaidia wanafunzi kuboresha afya zao, lakini pia kutasaidia kupanua soko kwa bidhaa hiyo muhimu. Waziri wa Afya, Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wazee na Watoto Ummy Mwalimu, pamoja na Naibu katibu Mkuu TAMISEMI (Afya)
Endelea Kusoma »